Twee berichten tonen samen de marketingleugen van de nicotine-industrie aan: de e-sigaret is geen effectief stophulpmiddel, concludeert het Geneesmiddelenbulletin en het aantal wekelijks vapende scholieren is tussen 2019 en 2023 vervijfvoudigd. Het doel van de vape is duidelijk: kinderen verslaafd maken.

Door de webredactie

De e-sigaret is geen effectief hulpmiddel om te stoppen met roken en het aantal vapende scholieren is in vier jaar tijd vervijfvoudigd. Twee samenvallende nieuwsberichten kunnen niet duidelijker de marketingleugens van de nicotine-industrie onderuithalen. In plaats van een stophulpmiddel, zoals de industrie ons wil doen geloven, is de e-sigaret of vape vooral bedoeld om kinderen aan de nicotine te krijgen.

Het Geneesmiddelenbulletin onderzocht de beschikbare wetenschappelijke literatuur over het nut van e-sigaretten bij het stoppen met roken. De belangrijkste conclusie waar het blad op uitkomt is dat stoppen met behulp van vapes vooral de kans vergroot om langdurig te blijven vapen, terwijl de kans om te stoppen met roken niet groter is dan met de medicijnen cytisinicline en varenicline.

Stoppers blijven vapen

Zonder hulp lukt het gemiddeld 6 procent van de rokers om zes maanden niet te roken. Met de e-sigaret is dat percentage 14 procent, vergelijkbaar met de genoemde medicijnen. Maar 80 procent van de rokers die stoppen met hulp van de e-sigaret gebruikt na een jaar nog steeds e-sigaretten. Of dat gezondheidswinst oplevert is nog niet te zeggen, omdat langetermijngegevens nog ontbreken.

“Er kan echter geen twijfel over bestaan dat vapes een aanzienlijk gezondheidsrisico vormen”, schrijft het bulletin, dat vaststelt dat vapes stoffen bevatten die bij verhitting kankerverwekkend worden. “In afwezigheid van enig bewijs dat dit gezondheidsrisico kleiner of gelijk is aan dat van normale sigaretten, kan het niet aanbevolen worden om sigaretten te vervangen door vapes.” Stoppen onder begeleiding en met andere nicotine-vervangende producten blijven daarom de voorkeur houden van het bulletin.

5 pct. scholieren vapet dagelijks

Verzekeringenvergelijker Independer kwam gelijktijdig met het bericht dat het aantal vapende scholieren in de 2e en 4e klas van het voortgezet onderwijs in vier jaar is vervijfvoudigd. Independer baseerde zich op cijfers van het RIVM en de GGD’s uit 2019 en 2023. Het aantal kinderen dat wekelijks vapete steeg van 1,8 procent naar 9,1 procent, het aantal dagelijkse vapers van 0,6 naar 5,4 procent. In 2023 had 30 procent ooit een vape geprobeerd.

Independer splitste met hulp van de GGD’s deze cijfers uit naar GGD-regio en ook afzonderlijke gemeenten. Daaruit blijkt dat op Schouwen-Duivenland het vapen het populairst is, met 18,3 procent wekelijks vapende scholieren. In de top-10 is Noord-Brabant met vijf gemeenten het meest vertegenwoordigd. De regio Gooi- en Vechtstreek zag de sterkste stijging (+671,4 procent) en in Amsterdam was de stijging het minst (+165,4 procent).

Verslavend en schadelijk

“Vapen is hip en klinkt redelijk onschadelijk. Maar vergis je niet, want het is niet zo onschuldig”, waarschuwt Mirjam Prins van Independer. “De damp van een e-sigaret bevat namelijk verslavende en schadelijke stoffen zoals nicotine, propyleenglycol, glycerol en aldehyden. Dit kan irritatie aan de keel en longen veroorzaken en mogelijk het hart- en vaatstelsel schaden. Veel jongeren weten niet dat zij gratis professionele hulp kunnen krijgen bij het stoppen. Dit wordt volledig vergoed vanuit de basisverzekering en kost geen eigen risico. Hulp bij stoppen met vapen is dus helemaal gratis.”