De longartsen Wanda de Kanter en Pauline Dekker krijgen steeds meer bijval nadat Trouw gisteren bekendmaakte dat hun Stichting Rookpreventie Jeugd uit de Alliantie Nederland Rookvrij (ANR) is gezet en van KWF Kankerbestrijding geen subsidie voor TabakNee meer krijgt. Een selectie.

Ksyos

Ksyos, een Amsterdams bedrijf dat zorgverleners en patiënten aan elkaar koppelt, heeft zich met onmiddellijke ingang teruggetrokken als partner van de Alliantie Nederland Rookvrij. Ksyos vertegenwoordigt 4.500 medisch specialisten en paramedici en 7.500 huisartsen. Leonard Witkamp, directeur bij Ksyos en arts en bijzonder hoogleraar informatie- en communicatietechnologie in de geneeskunde, zei tegen EenVandaag: “Ik ben echt aangedaan door dit nieuws en vind het dan ook volstrekt onbegrijpelijk. Deze mensen verdienen een standbeeld. En nu worden ze gewoon afgeserveerd.” En tegen Trouw zei hij: “Dit zijn twee voorvechters voor een harder tabaksbeleid, met het hart op de juiste plek. Om die zo aan de kant te schuiven, ik vind het pijnlijk. De Alliantie zet zich hiermee volstrekt buitenspel.”
Roken is een van de belangrijkste doodsoorzaken in Nederland, stelt Witkamp. “Je kunt er niet krachtig genoeg tegen optreden. Wij hebben in onze eigen organisatie een actief antirokenprogramma opgezet. Deze longartsen werken daar ook hard aan. Het is pijnlijk en schandalig dat zij worden weggezet als lastige activisten.”

Longkanker Nederland

Longkanker Nederland, ook een Alliantie-lid, is eveneens verontwaardigd. De patiëntenvereniging laat in een reactie op de eigen website weten door het nieuws overvallen te zijn: “Het bericht kwam voor ons als een volledige verrassing. Longkanker Nederland heeft zeer veel respect voor het werk dat Wanda de Kanter en Pauline Dekker verrichten. Wanda de Kanter is een gerespecteerd lid van onze specialistenadviesraad. Ook ontving zij van onze patiëntadviesraad in 2018 de GLCC Journalism Award voor haar tomeloze inzet om longkanker te voorkomen.
“Wij vinden het besluit van Alliantie Nederland Rookvrij een groot verlies in de gezamenlijke strijd om roken tegen te gaan. Het is veel krachtiger om de handen ineen te blijven slaan. KWF kankerbestrijding en ANR zijn onze partners en wij blijven actief met hen samenwerken. Wij blijven ook met Wanda en Pauline samenwerken. Het is van groot belang dat zo veel mogelijk mensen worden weerhouden te starten met roken. En dat mensen die wel roken worden geholpen om van deze verslaving af te komen met effectieve stoppen met roken programma’s”

Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde

De vereniging Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde diende ook bij ANR een protest in tegen het besluit. En Clean Air Nederland noemt het besluit in Trouw bij monde van voorzitter Tom Voeten onnodig: “We vinden het jammer, ik denk niet dat dit nodig was. Partners van de Alliantie mogen volgens mij best een aanvullende aanpak hebben. Dat is juist de kracht van een brede organisatie. Wij vinden de voorzichtige koers van de Alliantie ook soms eenzijdig en daardoor minder effectief.”

Opzij

Marianne Verhoeven, hoofdredacteur van het tijdschrift Opzij, dat eind vorig jaar Wanda de Kanter en advocaat Bénédicte Ficq uitriep tot meest invloedrijke vrouwen van Nederland, vraagt zich in een commentaar op de site in vertwijfeling af: “Hoe kan welk plan dan ook om de tabaksindustrie aan te pakken ooit ‘te activistisch’ zijn? Wie dat vindt zou zich ver moeten houden van de antirooklobby en kan er naar onze mening zeker geen vertegenwoordigende rol in spelen.”

Volkskrant, Sheila Sitalsing

Ook Volkskrant-columnist Sheila Sitalsing gaat in haar column in de krant van 27 maart pal achter Dekker en De Kanter staan. Hun woede over de vele patiënten die zij door het roken moeten behandelen, schrijft Sitalsing “wordt geuit in pittige teksten op Tabaknee.nl, een site vol inzichtelijke, geëngageerde journalistiek. Op Tabaknee wordt niemand die weleens vriendschappelijk contact heeft gehad met ‘de tabaksindustrie’ gespaard.
“De Alliantie op zijn beurt lijdt aan het poldersyndroom: een brij van aangesloten clubs en de vurige wil om ‘verbindend’ te zijn. Aanschuivers zijn het, die met Jolande Sap van de Federatie voor Gezondheid moesten samenwerken op hetzelfde moment dat zij op Tabaknee.nl werd ingedeeld bij de mensen die zouden heulen met de tabaksindustrie (langs nogal indirecte weg – er was enige kwaadwillendheid nodig om het te zien).
“Een Alliantievoorzitter met ballen denkt in zo’n geval ‘lekker stukje’ en gaat over tot de orde van de dag. Maar de ballen waren even opgeborgen, dus kwam er gezever van. […] Dekker en De Kanter staan in een fraaie traditie van artsen die niet langer de ravage die anderen hebben aangericht willen opruimen. ‘Te activistisch’, noemde Alliantievoorzitter Floris Italianer hun opstelling evenwel. Het klonk als een vies woord. Hij klonk als een aanschuiver die is vergeten dat hij nooit aan tafel zou hebben gezeten zonder hun lef.”

Paul Blokhuis

Staatssecretaris Paul Blokhuis blijft voor het rookbeleid overleg voeren met De Kanter en Dekker, liet hij dagblad Trouw in een reactie weten. Hij heeft een goede band met Stichting Rookpreventie Jeugd, zei hij. “Blokhuis wil geen oordeel geven over de breuk tussen de nationale alliantie van tabaksbestrijders en de twee longartsen. Voortaan overlegt hij met beide organisaties,” aldus Trouw.