De Thoracic Society of Australia and New Zealand, die zich inzet om kennis over longziekten te verspreiden, heeft een memo opgesteld waarvan de essentie is dat e-sigaretten niet helpen om te stoppen met roken.

Door de webredactie

De 1.700 leden tellende Thoracic Society of Australia and New Zealand (TSANZ), die zich inzet om kennis over longziekten te verspreiden, heeft een position paper opgesteld waarin ze een standpunt inneemt over het gebruik van de e-sigaret. De TSANZ vond dat er een memo moest komen, omdat er steeds meer onderzoek wordt gedaan naar e-sigaretten en pas na verloop van tijd duidelijk zal worden wat de daadwerkelijke gevolgen van e-sigaretgebruik voor de gezondheid zullen zijn. Om tot dit standpunt te komen heeft de organisatie 3.793 onderzoeken over de e-sigaret geanalyseerd.

Op dit moment is het in zowel Australië als Nieuw-Zeeland verboden om te claimen dat het gebruik van e-sigaretten een betrouwbare manier is om te stoppen met het roken van gewone sigaretten. E-sigaretten worden er puur als genotsmiddel verkocht.

Geen absolute uitspraken

De TSANZ stelt dat er geen absolute uitspraken gedaan kunnen worden over hoe schadelijk e-sigaretgebruik voor de gezondheid is ten opzichte van het roken van een gewone sigaret. “Er zijn duizenden soorten e-liquids die allemaal verschillend zijn samengesteld en er is een keur aan apparaten met uiteenlopende gebruiksmogelijkheden,” schrijft TSANZ. “Wel is gebleken dat bij e-sigaretgebruik de blootstelling aan bepaalde soorten gif lager is dan bij het roken van conventionele sigaretten. Maar voor sommige producten geldt dat er juist een grotere blootstelling aan bepaalde stoffen is bij het dampen van een e-sigaret.”

Uit recent onderzoek is gebleken dat als e-sigaretten naast gewone sigaretten gebruikt worden, de zogenoemde ‘dual use’, de schadelijkheid voor de gezondheid niet vermindert ten opzichte van het roken van alléén conventionele sigaretten.

Rookstopmethodes

Er is bovendien maar weinig onderzoek waaruit blijkt dat het gebruik van e-sigaretten zou kunnen bijdragen aan het stoppen met roken. Ook is er weinig bewijs dat ze een goede rookstopmethode zouden zijn in vergelijking tot rookstoptherapieën die wel bewezen effectief zijn (hier vind je een overzicht van hulpmiddelen die wél effectief zijn, zoals ondersteunende medicatie, individuele begeleiding en groepstrainingen). Er is volgens de TSANZ wel veel bewijs gevonden dat jongeren met de e-sigaret experimenteren en daarna overstappen op gewone sigaretten. E-sigaretten kunnen dus een ‘gateway’ zijn naar gewoon roken.

Concluderend vindt de TSANZ dat alle Australische en Nieuw-Zeelandse rokers laagdrempelige toegang moeten hebben tot bestaande effectieve rookstopbehandelingen, aangevuld met gedrag ondersteunende diensten. Rokers die aankloppen om advies over e-sigaretgebruik om te stoppen met roken, moeten doorverwezen worden naar rookstopmethoden die echt werken. Als rokers desondanks blijven volhouden dat ze willen stoppen met roken met behulp van de e-sigaret moeten gezondheidsprofessionals hen gedragsondersteuning aanbieden en erop blijven aandringen dat ze ook snel met de e-sigaret stoppen. Ook zouden de professionals geen enkel e-sigaretmerk moeten aanbevelen, omdat ze geen zekerheid kunnen geven over de gevolgen van het gebruik voor de gezondheid of over de veiligheid van het gebruik.

Niet of zo kort mogelijk

De TSANZ vindt het belangrijk op te merken dat niet-rokers de e-sigaret niet zouden moeten gebruiken en rokers de e-sigaret zo kort mogelijk moeten gebruiken als ze willen stoppen, omdat is aangetoond dat het gebruik schadelijke gevolgen voor de longen heeft en onduidelijk is wat het langetermijngebruik voor de gezondheid zal betekenen. Verder worden de overheden van beide landen aangemoedigd om het gebruik van e-sigaretten onder jongeren zo veel mogelijk terug te dringen en de verkoop aan jongeren onder de 18 jaar te verbieden. Lekkere smaakjes zijn aantrekkelijk voor jongeren, daarom zou een verbod daarop overwogen moeten worden.

Onlangs heeft het Nederlandse Trimbos-instituut een factsheet over de e-sigaret uitgebracht, waarvoor ze ook nationale en internationale literatuur heeft bestudeerd. Het Trimbos is het grotendeels met de TSANZ eens, bijvoorbeeld dat jongeren de e-sigaret gebruiken als opstap naar gewoon roken, dat lekkere smaakjes hen verleiden tot experimenten en dat er niets bekend is over de gevolgen van de gezondheid op de lange termijn.

Schadelijke stoffen

Het Trimbos-instituut stelt daarbij dat een e-sigaret veel van de giftige verbrandingsproducten van tabak mist, “maar in de damp komen wel schadelijke stoffen vrij, zoals nicotine en propyleenglycol, en (sporen van) giftige en carcinogene stoffen.”
Op de vraag of de e-sigaret een goede rookstopmethode is, is het Trimbos milder dan de TSANZ: “Een e-sigaret is voor een kleine groep rokers een effectief hulpmiddel bij stoppen met roken van tabak. In wetenschappelijke studies worden succespercentages gevonden die vergelijkbaar zijn met ‘reguliere’ methoden om te stoppen met roken.”

Ook zegt het Trimbos dat “als rokers volledig overstappen op dampen dit hen gezondheidswinst oplevert. In Nederland was in 2018 echter 72% van de e-sigaret-gebruikers (nog) niet volledig overgestapt. Dit waren dual users die naast e-sigaretten ook tabakssigaretten gebruikten.” En voor dual use zijn volgens het Trimbos juist weer aanwijzingen te vinden dat het schadelijker zou kunnen zijn dan het gebruik van alleen tabakssigaretten of e-sigaretten.

In alle gevallen geldt dat helemaal niet roken of dampen het allerbeste voor de gezondheid is.