Koninklijke Horeca Nederland heeft overleg gevoerd met staatssecretaris Blokhuis over het uitstellen van het verbod op rookruimtes. Met succes. Daarmee heeft Blokhuis het FCTC-verdrag overtreden.

Door de webredactie

“Vandaag, dinsdag 4 september, heeft Koninklijke Horeca Nederland (KHN) een tweede gesprek gevoerd met staatssecretaris Blokhuis van het ministerie van VWS over o.a. de termijn waarop rookruimten moeten verdwijnen in de horeca.” Dat heeft Koninklijke Horeca Nederland (KHN) vorig jaar op haar website geschreven. Op dat moment was staatssecretaris Blokhuis bezig met het vormgeven van het Nationaal Preventieakkoord, dat hij uiteindelijk op 23 november heeft gepresenteerd. KHN is een belangrijk onderdeel van de tabaksbranche.
In februari 2018 won Clean Air Nederland een zaak bij het gerechtshof in Den Haag waardoor rookruimtes onder het rookverbod gingen vallen, nadat ze er in 2016 van waren uitgezonderd. Rookruimtes in de horeca zouden daardoor per direct dicht moeten gaan. Staatssecretaris Blokhuis maakte daarop bekend in cassatie te gaan tegen de beslissing van het hof “zodat mensen niet van de ene op de andere dag worden overvallen door nieuwe regels. Het arrest biedt daarvoor geen ruimte, omdat het directe gevolgen heeft voor de uitzondering op het rookverbod in rookruimtes in de horeca. Daar mag vanaf de datum van het gewezen arrest in beginsel namelijk niet meer worden gerookt. Cassatie schorst echter de werking van dit arrest van het hof. Rookruimtes hoeven dan niet direct gesloten te worden. Dat biedt de mogelijkheid om eigen beleid met betrekking tot rookruimtes te ontwikkelen en daarbij een overgangstermijn te hanteren. Een periode van twee jaar zou daarbij denkbaar kunnen zijn. Daarover ga ik ook met de horeca in gesprek.”

Contact vermijden

Blokhuis kondigde dus aan open te staan v oor een gesprek met KHN. Opmerkelijk omdat de tabaksbranche, zij die verdienen aan de verkoop van tabak en dus een ander belang hebben dan de volksgezondheid, buiten de deur zou moeten worden gehouden als er antirookbeleid wordt gemaakt.
De Nederlandse overheid heeft namelijk het internationale FCTC (Framework Convention on Tobacco Control)-verdrag geratificeerd, waarin in artikel 5.3 staat dat overheden contact met de tabaksindustrie moet vermijden als ze maatregelen wil nemen om roken te ontmoedigen. In de aanbevelingen voor de implementatie van die richtlijn staat dat overheden er rekening mee moeten houden dat de tabaksindustrie de gewoonte heeft ‘om individuen, frontorganisaties en gelieerde organisaties in te zetten om zowel openlijk als in het geheim voor de belangen van de industrie op te komen’.

‘Overbruggingstermijn te kort’

De leden van KHN verdienen aan de verkoop van tabak in sigarettenautomaten, waardoor de KHN tot de tabaksbranche gerekend moet worden. Het is het belang van de tabaksindustrie en de KHN dat de rookruimtes zo lang mogelijk openblijven, zodat er ook in de horeca sigaretten gerookt kunnen worden: goed voor de verkoop.
In het gesprek met Blokhuis heeft KHN laten weten dat de overbruggingstermijn van twee jaar om de rookruimtes te sluiten veel te kort is. “Een termijn van minimaal zes tot tien jaar is noodzakelijk.” Wel vond KHN dat het verbod op rookruimten niet alleen voor de horeca moest gelden, maar ook op andere publieke plekken zoals overheidsgebouwen en kantoren. En “er moeten afspraken komen hoe om wordt gegaan met meer geluidsoverlast als rokers naar buiten moeten om te roken en de impact op de openbare orde en veiligheid.”
De staatssecretaris lijkt naar de KHN te hebben geluisterd. In het uiteindelijke preventieakkoord dat Blokhuis presenteerde staat dat de rookruimten in de horeca uiterlijk in juli 2022 gesloten zullen worden. Uitstel van ruim vier jaar na de beslissing van het hof in de rechtszaak die Clean Air Nederland had aangespannen. Een verdubbeling van de twee jaar uitstel waar Blokhuis in eerste instantie over repte.
Saillant detail is dat Blokhuis ervoor had gekozen de tabaksbranche uit te sluiten van deelname aan de onderhandelingstafel waar antirookmaatregelen werden besproken, juist om tegemoet te komen aan het FCTC-verdrag. Hij blijkt, tegen alle regels in, een uitzondering te hebben gemaakt voor KHN, die daarop ook nog succes boekte met haar lobby.